หลายคนเมื่อพูดถึงห้องส้วมก็จะมีความรู้สึกที่ไม่ค่อยดี มักจะมองห้องส้วมว่าเป็นเจ้าตัวร้ายน่ารังเกียจ ทั้งๆที่ห้องส้วมถือเป็นห้องที่มีความจำเป็นอย่างยิ่ง ทุกบ้านจะขาดห้องนี้ไปไม่ได้ถ้าไม่มีห้องส้วมแล้วจะไปขับถ่ายที่ไหน
คนส่วนใหญ่ที่มองว่าห้องน้ำห้องส้วมเป็นเจ้าตัวร้ายของบ้าน ก็เพราะว่าเป็นห้องที่ก่อมลภาวะได้ง่าย โดยเฉพาะในเรื่องของกลิ่นและความชื้น ที่สามารถบ่มเพาะเชื้อโรค สมัยก่อนจะเอาห้องส้วมไว้นอกบ้าน ไม่เอามาไว้ในบ้านเพราะสมัยก่อนระบบในเรื่องของสุขภัณฑ์ไม่ดีเหมือนปัจจุบัน ห้องส้วมจะมีมลภาวะในเรื่องของกลิ่นได้ง่ายถ้าทำความสะอาดไม่ดีก็จะเหม็นไปทั้งบ้าน แต่ถ้าจำเป็นต้องเอามาไว้ในบ้านก็จะมีข้อจำกัดมากมาย
ตำราฮวงจุ้ยมีข้อบัญญัติเกี่ยวกับห้องส้วมเอาไว้ดังนี้ โดยเฉพาะเรื่องของการเลือกวางตำแหน่งห้องส้วมในบ้าน
1.ห้ามวางห้องส้วมกลางบ้าน ข้อบัญญัตินี้ต้องทราบกันดีอยู่แล้ว เพราะคำว่า “กลางบ้าน” คือ ตรงจุดศูนย์กลางของบ้าน จริงๆไม่ได้อยู่ส่วนกลางของบ้าน และคนเข้าใจผิดในเรื่องนี้ เช่น ห้องส้วมอยู่ส่วนกลางบ้านแต่อยู่ด้านล่าง ก็ตีความว่าห้องส้วมอยู่กลางบ้าน แบบนี้ไม่เรียกกลางบ้าน แต่เรียกว่าอยู่ริมด้านข้างบ้านมากกว่า
ถ้าจะวางผังบ้านให้เรื่องวางห้องส้วมเอาไว้กลางบ้าน ไม่ว่าจะเป็นชั้นล่างหรือชั้นบนก็ตาม เหตุผลที่ห้ามก็เพราะตามหลักฮวงจุ้ย ถือว่าตรงใจกลางบ้านคือตำแหน่งของหัวใจ หากห้องส้วมไปวางทับตำแหน่งของหัวใจ ย่อมส่งผลร้ายต่อเจ้าของบ้านอย่างไม่ต้องสงสัย โดยเฉพาะในเรื่องของสุขภาพ ถ้ามองกันในเชิงตรรกวิทยา ห้องส้วมอยู่กลางบ้านจะทำให้ก่อสภาพอุดตัน กลิ่นและความชื้นไม่สามารถระบายออกนอกบ้านได้ จะอบอวลอยู่ภายในบ้าน ย่อมเกิดผลเสียต่อคนในบ้านได้นั่นเอง
2.ห้องส้วมอยู่ริมบ้านดีที่สุด ตำแหน่งของห้องส้วมที่ดี จะต้องอยู่ริมบ้านเสมอ เพื่อให้มีทางระบายออกนอกบ้าน ส่วนใหญ่จะวางเอาไว้ในส่วนกลางและหลังของบ้านมากกว่าที่จะเอาห้องส้วมมาวางไว้ส่วนหน้าของบ้าน เพราะสวนหน้าบ้าน มักจะทำกันที่รับแขกและห้องส้วมเอาไว้ในส่วนนี้ จึงไม่เหมาะสม
3.ห้องส้วมห้ามวางในตำแหน่งเปิดเผย ตำแหน่งห้องส้วมที่เหมาะสม ควรเลือกวางในมุมที่มิดชิดมากกว่าเปิดเผย ในตำราฮวงจุ้ยระบุเอาไว้ว่า เวลาเดินเข้าบ้านจะต้องไม่มองเห็นห้องส้วม ข้อห้ามที่ว่าห้ามทำประตูห้องส้วมหันมาหน้าบ้าน ก็เพราะเหตุนี้ เพราะฉะนั้นตำแหน่งห้องส้วม จึงควรเลือกวางเอาไว้ด้านในของบ้านจะดีกว่า
4.ห้องส้วมในห้องนอนไม่ควรทำ แบบบ้านสมัยใหม่เรียกว่าร้อยทั้งร้อย จะต้องออกแบบให้มีห้องน้ำห้องส้วมเอาไว้ในห้องนอนแทบจะทั้งนั้น เพราะมองในเรื่องของความสะดวกสบายในการใช้สอยเป็นหลัก แต่ถ้ามองในเชิงฮวงจุ้ยแล้ว จะไม่ให้มีห้องส้วมไว้ในห้องนอนเลย เพราะถือว่าการนอนใกล้กับที่ขับถ่ายของเสีย ย่อมไม่เป็นมงคลและเสี่ยงต่อโรคภัยไข้เจ็บ สุขภาพไม่ดี ซึ่งถ้ามองอย่างเป็นกลางก็มีเหตุผลทั้งสองฝ่าย
ปัจจุบันการดำเนินชีวิตของคน ต้องการความรวดเร็วฉับไวความสะดวกสบาย จึงเป็นปัจจัยแรกที่จะต้องนำมาพิจารณา ไม่เหมือนสมัยก่อนที่ต้องไม่เร่งรีบอะไรมาก คนสมัยนั้นจึงมองในเรื่องของสุขภาพที่ดีมากกว่า การจัดวางตำแหน่งห้องส้วมเอาไว้ในห้องนอน ถ้าจะว่าไปแล้วก็ไม่เสียหายอะไร ถ้ารู้จักวางให้เหมาะสมกับห้องนั้น โดยปกติในห้องน้ำห้องส้วมในห้องนอน จะแนะนำให้ทำได้เฉพาะห้องนอนที่มีขนาดใหญ่เท่านั้น โดยแยกส่วนของห้องส้วมเอาไว้ต่างหากจากส่วนการนอน พูดง่ายๆจะต้องมีการแบ่งพื้นที่ภายในห้องนอนออกเป็น 2 ส่วนนั่นเอง
ส่วนที่วางเตียงนอนอยู่มุมหนึ่ง ส่วนห้องน้ำห้องแต่งตัวแยกอยู่อีกมุมนึง มีฉากกั้นหรือตู้กั้นกลาง บางบ้านอาจทำเป็นห้องย่อย มีประตูปิดเรียบร้อย ถ้าทำได้อย่างนี้ก็ไม่มีปัญหา เพราะห้องนอนที่มีขนาดเล็กไม่แนะนำให้มีห้องส้วมอยู่ในห้อง เพราะมลภาวะจากห้องส้วมกลิ่นและความชื้นจะส่งผลต่อคนที่นอนในห้องได้ง่าย
ปัญหาที่พบบ่อยมาก ซึ่งจะเป็นในเรื่องของสุขภาพที่จะทรุดโทรมลงไปเรื่อยๆ ส่วนใหญ่จะเป็นในลักษณะของการสะสม จะไม่เกิดขึ้นทันทีทันใด เรียกว่าส่งผลในระยะยาว ยิ่งเจ้าของห้องเป็นคนไม่ค่อยแข็งแรงขี้โรคอยู่แล้ว ก็จะส่งผลได้ง่าย แล้วมักจะเป็นโรคประจำตัวที่รักษาไม่ค่อยหาย แต่พอย้ายห้องไปอยู่ห้องที่ไม่มีห้องส้วมกับมีสุขภาพดีขึ้น เรื่องแบบนี้บางทีหมอเองก็ตรวจไม่พบ เพราะไม่รู้ว่าคนไข้นอนอยู่ในสภาพแวดล้อมที่เสียมาโดยตลอดจึงรักษาไม่หายสักที
5.ห้องส้วมไม่ควรมีมากเกินไป จำนวนของห้องส้วมจะมีกี่ห้อง ให้คำนึงถึงความจำเป็นในการใช้สอยเป็นหลัก ตามหลักฮวงจุ้ยจะไม่แนะนำให้มีห้องส้วมในบ้านมากเกินไป บางบ้านมีห้องส้วมมากกว่าคนในบ้านก็มี เหตุผลก็เพราะห้องส้วมเป็นห้องที่มีการก่อมลภาวะได้ง่าย การมีห้องส้วมโดยไม่ได้ใช้จะกลายเป็นห้องที่บ่มเพาะเชื้อโรคดีๆนี่เอง เพราะห้องจะอับ ยิ่งไม่ดูแลความสะอาดให้ดี ยิ่งส่งผลเสียอย่างไม่ต้องสงสัย การจัดกำหนดจำนวนห้องส้วมในบ้าน จึงต้องพิจารณาเรื่องนี้ให้ดีด้วย
6.ห้องส้วมอยู่ทิศตะวันตกเหมาะที่สุด การดูทิศทางในการวางตำแหน่งห้องส้วม ฮวงจุ้ยระบุเอาไว้ชัดว่า ให้วางห้องส้วมทางทิศตะวันตก เหตุผลง่ายๆก็เป็นไปตามหลักตรรกวิทยาอยู่แล้ว เพราะทิศตะวันตกเป็นทิศของแสงแดดที่ร้อนแรง แสงแดดจะทำหน้าที่ขจัดความชื้นในห้องส้วมได้ นอกจากนี้ ยังเผาผลาญเชื้อโรคที่มีในห้องส้วมให้หมดไปด้วย จึงเป็นตำแหน่งที่เหมาะสมที่สุด
7.อย่าว่าห้องส้วมไว้เหนือลม ทิศทางลมเข้าจากทิศทางของแสงแดด ดังนั้นต้องดูทิศทางลมด้วย การเอาห้องส้วมไว้เหนือลม ลมก็จะพัดเอากลิ่นความอับชื้นเข้าสู่ตัวบ้าน คนในบ้านก็มีแต่จะเจ็บป่วย ตำแหน่งของห้องส้วมที่ดีคือทิศตะวันตกเฉียงเหนือหรือทิศเหนือ ซึ่งอยู่ในตำแหน่งใต้ลม และยังเป็นตำแหน่งของทิศธาตุทองกับธาตุน้ำโดยตรงอีกด้วย
** จำไว้เสมอว่าห้องส้วมมีผลกระทบกับเรื่องกลิ่นความชื้นและเชื้อโรค เพราะฉะนั้นการกำหนดตำแหน่งของห้องส้วมในบ้าน จะต้องคํานึงถึงปัจจัยเหล่านี้เป็นพื้นฐานก่อนเสมอ
ที่มาและการอ้างอิง
ฮวงจุ้ยการสร้างบ้าน-ต่อเติมบ้าน โดย มาโนช ประภาษานนท์